Beplan jy jou eerste tuinseisoen? Baie geluk! Dit is ’n groot stap! ’n Gesonde en oorvloedige oes begin met die suksesvolle saai van sade vir saailinge.
Daar is verskeie faktore wat die kwaliteit van die saailinge en die sukses van hul verbouing aansienlik beïnvloed. My notas mag dalk nuttig wees vir beginners.
Wanneer om te saai? Fokus op jou klimaatstreek en rypdatums
Wanneer jy sade aanlyn koop, is dit noodsaaklik om aandag te gee aan die aanbevole klimaatstreek . Dit is deesdae baie gewild om sade van China te koop, maar dikwels lei dit tot teleurstelling – die klimaat is net nie geskik vir daardie plante nie.
Twee van die belangrikste hulpmiddels vir die bepaling van saaityd is die plante se kouebestande sones en die datums van die eerste en laaste ryp, wat die groeiseisoen van plante bepaal.
Die groeiseisoen in Alaska duur byvoorbeeld slegs ongeveer 3 maande; dit val binne kouebestande sones 1 tot 3. In sones 7 tot 10 kan mense feitlik die hele jaar iets verbou.
Terwyl hierdie datums vir meerjarige plante minder belangrik is, is dit krities vir saai: sommige gewasse kan voor die laaste voorspelde ryp gesaai word, en ander eers daarna.
Ek het oor klimaatkaarte geskryf in die artikel Kouebestande sones: wat, waar en wanneer sal ons plant? . Maar oor die tweede hulpmiddel gaan ek verder uitbrei.
Hoe om die verwagte datum van die eerste en laaste ryp te bepaal
Gunstige saaidatums word voorspel in spesiale kalenders en grafieke, gebaseer op ’n verskeidenheid algoritmes, wat nie altyd wetenskaplik gefundeer is nie. Na my mening is die voorspelling van die laaste ryp besonder belangrik. Die voorspelde datum van die laaste ryp kan op die webwerf plantmaps.com gevind word. Kies jou land uit die lys en kies daarna jou streek. Klik dan regs op “Interactive Map of Last Frost Dates” en vind jou area in die lys, byvoorbeeld, Sevastopol’ Last Frost: Mar. 21 - Mar. 31. Hieronder is ’n voorbeeld van die stappe op die webwerf.
Op hierdie webwerf kan jy jou klimaatstreek, die datums van die eerste en laaste ryp, en die hoogste en laagste aangetekende temperature vind. Daar is dalk ook Afrikaanstalige bronne met soortgelyke voorspellings.
In verskillende bronne kan die voorspelde datums effens verskil. Kies ’n gemiddelde datum as jou beginpunt. As jy ’n redelike voorspelling het, hoef jy nie bang te wees om jou herfsoes te plant (spinasie, broccoli, knoffel vir groente…) en om nie te vroeg onryp pampoene te verwyder nie.
2. Stel ’n skedule vir saadplant op. Dit is baie handig om ’n tabel te maak met die volgende data: naam van die plant, aantal bosse (saailinge), saaidatum, ontkiemdatoom, oordragdatum en plantdatum in die grond. Op die saadpakkies is daar meestal instruksies oor wanneer om binne te plant en wanneer om in die oop grond oor te plant.
Kwaliteit en varsheid van saadmateriaal
Die varsheid van sade is uiters belangrik vir die meeste kultuurplante. Kyk na die datum op die verpakking – kies sade wat nie ouer as een en ’n half tot twee jaar is nie. Die kwaliteit van sade is net so belangrik as varsheid. As jy twyfel of jy duur saad moet koop, probeer as eksperiment die goedkoopste pakketjie van ’n spesifieke soort uit die supermark, sowel as ’n soort van ’n maatskappy wat self teel en saad vervaardig. Vergelyk die sade volgens grootte, kleur, eenvormigheid en die teenwoordigheid van kaf. Voer ’n toets uit deur op klam gaas te ontkiem. Oor drie jaar van tuisverbouing het ek nie spyt gehad oor die klein bybetaling vir kwaliteit sade nie.
Volg die vervaardiger se aanbevelings
Moenie die instruksies op die verpakking ignoreer nie. Meeste aanbevelings op saadpakkies bevat die nodige minimum vir suksesvolle saai van sade vir saailinge: saaidiepte, tussenplantafstand, vereistes vir water, lig, dae tot ontkieming, en wanneer en in watter area om te kweek. Sommige vervaardigers gee selfs die temperatuur vir ontkieming, oordragtye en selfs uitdunning aan.
’n Paar algemene reëls vir korrekte saai
Sommige gewasse, soos wortels, spinasie, slaai, mielies, beet, radyse, bone en ertjies, moet direk in die grond gesaai word aangesien hulle swak oorgeplant word en nie veel voordeel trek uit vroeë saai nie. In klimaatsones met ’n kort warm periode is saailinge eenvoudig noodsaaklik vir byna alles (behalwe miskien pietersielie en dille), en bio-afbreekbare houers kan ’n oplossing wees. Deesdae is dit byna oral moontlik om papier-maché-potjies vir saailinge of turfhouers aan te koop waarin saailinge direk in die grond geplant kan word.
Volgende stappe: grond vir saailinge en houers .
