मैले आफ्ना बिरुवाहरूका लागि सूर्यफूलबाट बनेको खरानी किनें। यो खरानी किन्ने निर्णय अचानक थियो, र किन यो बिरुवाहरूको लागि उपयोगी छ र यसलाई कसरी प्रयोग गर्ने भनेर मलाई थाहा थिएन। त्यसैले, आज हामी झ्यालको सल्लामा राखिएको तरकारीबारीमा खरानीले कसरी मल दिन सकिन्छ भन्ने कुरा सिक्नेछौं।
खरानी के हो?
खरानीलाई जलेपछि बाँकी रहेको अवशेष भनिन्छ, जसमा खनिज पदार्थहरूको संग्रह हुन्छ। बिरुवाहरूको लागि उपयोगी खरानी भनेको बिरुवा रुखहरू जलाएर प्राप्त हुने खरानी हो। उदाहरणका लागि, कोदाको पराल, सूर्यफूलका डाँठ, राई, गहुँको पराल, बिर्खेको दाउराको खरानी, र पिटको खरानी। सबैभन्दा धेरै खनिज पदार्थ सूर्यफूलको खरानीमा पाइन्छ: ३५% पोटासियम, ४% फस्फोरस, २०% क्याल्सियम। खरानीमा सल्फर, सोडियम, फलाम, बोरोन, म्यांग्निज, सिलिकन, मोलिब्डेनम लगायत अन्य तत्व पनि हुन्छन्। तर खरानीमा नाइट्रोजन हुँदैन, किनभने नाइट्रोजन बल्ने प्रक्रियामा उड्छ।
खरानीको फाइदा के हो?
खरानीले बिरुवाको लागि आवश्यक सबै माइक्रोएलिमेन्टहरू प्रदान गर्छ। यो पोटासियम-फस्फोरस मलको रूपमा काम गर्छ, र यसले चूनको माध्यमबाट माटोको अम्लता घटाइदिन्छ। खरानीले माटोमा सही प्रकारका सूक्ष्मजीव र ब्याक्टेरियाको विकासलाई सहयोग गर्छ। यसले माटोलाई रोगमुक्त बनाउन मद्दत गर्छ, जसले गर्दा बिरुवा रोगहरूको प्रतिरोधी बन्छन् र प्रत्यारोपणपछि चाँडै अनुकूल हुन्छन्।
खरानी कसरी प्रयोग गर्ने?
पहिलो कुरा चेतावनी दिनुपर्छ: खरानी र नाइट्रोजन मल एकसाथ प्रयोग नगर्नुहोस् - यसले अमोनिया उडाउनेछ। यदि तपाईँले बिरुवा रोप्ने क्रममा माटोमा खरानी राख्नुभयो भने, नाइट्रोजन मल एक महिना पछि मात्र प्रयोग गर्नुहोस्। खरानी अन्य मलहरू - विशेष गरी फस्फोरस र फस्फेटसँग राम्रोसँग मिल्दैन।
खरानी माटोमा हाल्दा, ५ लिटर माटोमा झण्डै एक चम्चा मात्र राख्नुपर्छ। यसले माटोलाई रोगमुक्त बनाउँछ र पोषण प्रदान गर्छ। जसलाई अम्लीय माटो मनपर्छ, जस्तै अजालिया, क्यामेलिया, हेल्थ, तिनमा खरानी प्रयोग नगर्नुहोस्।
तपाईं बिरुवालाई खरानीको घोल हालेर सिंचाई गर्न सक्नुहुन्छ - १ चम्चा खरानी १ लिटर तातो पानीमा हाल्नुहोस् र २४ घण्टा घोल्न दिनुहोस्। यस घोललाई महिना एकचोटि सिंचाई गर्न प्रयोग गर्नुहोस्, र नाइट्रोजन मलसँग पालैपालो प्रयोग गर्नुहोस्। यो घोलले किराहरूबाट बच्न बिरुवाको पातमा छर्कन पनि काम गर्छ (थोरै हरियो साबुन थप्नुहोस्)।
मैले टमाटरको बिरुवाका लागि माटोमा खरानी, पर्लाइट र भर्मिकुलाइट सँगै मिसाएँ। गमलामा रोपिएका बिरुवाहरूलाई मल बिना राम्रो हुर्काउन सकिँदैन। कृपया आफ्नो बिरुवालाई आवश्यक पर्ने सूक्ष्म पोषकतत्वहरूको कमी हुन नदिन जैविक र अजैविक मलहरू प्रयोग गर्नुहोस्।
खमीरको मल र अण्डाको बोक्राको मल पनि ध्यान दिनुहोस्।
