Een verwarmingsmat op basis van een verwarmingskabel, met een minimum aan onderdelen. Het werd snel in elkaar gezet, maar bleek een zeer succesvolle doe-het-zelf oplossing voor het verwarmen van zaailingen te zijn. Ik raad dit ontwerp zeker aan. Het heeft inmiddels een seizoen dienst gedaan en ik zal het opnieuw gebruiken.
Belangrijkste voordelen van dit ontwerp:
- De afmetingen en het formaat kunnen naar behoefte worden aangepast, en het verwarmde oppervlak kan eenvoudig worden vergroot of verkleind, onder andere door het aantal apart inschakelbare verwarmingscircuits. Met een elektrisch verwarmd deken kun je dit niet doen en kant-en-klare verwarmingsmatten hebben geen zones.
- De kosten voor mijn mat van 80x60 cm bedragen ongeveer $4 (100 UAH plus een profiel voor verlichting indien nodig).
- Handig in gebruik, zelfs zonder thermostaat.
- De verwarmingsmat helpt schimmelziektes bij zaailingen te voorkomen.
Mijn mat, 80x60 cm
Op de collage hieronder heb ik alles verzameld wat je nodig hebt voor deze verwarmingsmat:
- Glasvezel weefselnet;
- Metalen tape;
- Folie-isolatie (izolon, geëxpandeerd polyethyleen met een laag aluminiumfolie);
- Lage temperatuur verwarmingskabel;
- Stekker;
- Profiel voor gipsplaten (optioneel voor het maken van verlichting);
- Dunne stroomkabel (vergeten op de afbeelding).
De basis van mijn mat is een pleisterwerks glasvezelnet. Het is zeer stevig, elastisch en kreukt niet bij het oprollen. Maar je kunt het eventueel weglaten.
Tape op mijn mat is versterkt, maar als je een keuze hebt, is metaaltape beter. Folie-isolatie is een uitstekende warmte-isolator en reflector, en een duurzame, flexibele basis voor de mat. Verkrijgbaar in elke bouwmarkt.
De verwarmingskabel in mijn geval is een carbonkabel van 2 en 4 meter met respectievelijk 20 W en 30 W, bedoeld voor couveuses, kippenhokken en het verwarmen van groentenopslagplaatsen in onverwarmde magazijnen. Hier worden dergelijke kabels ook gebruikt voor het isoleren van hondenkennels en goten, en ze gaan jarenlang mee. Eigenlijk kan het elke vorm van “vloerverwarming” zijn. Je kunt ook een folie-vloerverwarming gebruiken of de op rollen verkrijgbare variant met een netstructuur; het verschil zit in de prijs, gebruiksgemak en montagevereisten.
Bij het kiezen van de kabel moet je letten op de aanbevolen minimale lengte van de kabelsecties. In mijn geval kwamen deze al voorbereid met connectoren.
Stekker en kabel zijn nodig voor de stroomvoorziening, de lengte van de kabel hangt af van de afstand tot het stopcontact. Ik gebruik een stekkerdoos met meerdere aansluitingen, waar ik zowel de lampen als de mat op aansluit. Indien nodig kan ik specifieke onderdelen loskoppelen.
Uit het metalen profiel heb ik een kubusvormig frame gemaakt voor verlichting van de zaailingen. Mijn ontwerp is heel eenvoudig, zonder verstelbare hoogtes - ik til of laat de lampen handmatig omhoog of omlaag door het snoer aan te passen, afhankelijk van de groei van de zaailingen. Voor een zachte lichtreflectie en meer energiebesparing dek ik de kubus af met wit vliesdoek of soms met witte katoenen stof. Ik hou er niet zo van om alles af te sluiten met reflecterende folie-isolatie als je geen thermostaat hebt.
Je kunt de “verwarmingsstructuur” op verschillende manieren samenstellen; het belangrijkste is dat je de aanbevolen afstanden tussen de kabelbochten respecteert. Als je een thermostaat hebt, hoef je je geen zorgen te maken over oververhitting. Ik gebruik er geen, maar houd af en toe de temperatuur in de gaten met een keukenthermometer. In het afgelopen seizoen heb ik gemerkt dat mijn verwarmingskabels een comfortabele temperatuur van rond de 26 graden bereiken voor paprika’s en aubergines, zolang de bakken niet direct op de mat staan. Voor de tomaten activeer ik een verwarmingscircuit met grotere afstanden tussen de bochten.
Hoe gebruik je de verwarmingsmat voor zaailingen?
Ik gebruik een kleine tafel als kweektuintje, waarop alle zaailingen in de eerste groeifase passen: paprika, tomaten, aubergines. Naarmate de planten groter worden en moeten worden overgeplaatst, verhuis ik een deel van hen naar de vensterbanken. Indien nodig verwarm ik met schoendrogers (terzijde: in mijn eerste moestuinseizoen groeiden alle planten op deze drogers).
De zaailingen staan in compartimenten of trays. Ik plaats ze niet direct op de kabel; ik heb kleine isolatieblokjes van piepschuim gesneden en die met dubbelzijdige tape bevestigd. Hierop zet ik de bakken. Je kunt ook een frame maken van het gipsplaat profiel.
In een van de compartimenten van de tray plaats ik een keukenthermometer en kijk er af en toe naar. In mijn ontwerp raakt de zaailing niet oververhit, dus dagelijkse controle is niet nodig. ’s Nachts, wanneer de temperatuur lager moet zijn, zet ik de mat uit.
Bij het gebruik van verwarming en extra verlichting moet je altijd letten op de vochtigheid van de grond en lucht – alles droogt veel sneller, vooral lichte luchtige substraten met kokosvezel.
Tijdens het laagseizoen bewaar ik de mat opgerold, maar je kunt ook een hoes naaien. Ik raad aan om zo’n mat zelf te maken en niet kant-en-klare compromisoplossingen te kopen. Voor grotere oppervlakken kunnen goedkope Turkse of binnenlandse verwarmde dekens worden gebruikt, waarin dezelfde kabel en een eenvoudige temperatuurschakelaar zijn ingebouwd. Maar de nadelen van kant-en-klare oplossingen heb ik hierboven al genoemd.
