Melisę znane i kochane są od kilku tysięcy lat. Z melisy otrzymuje się olejek eteryczny, który stosowany jest w farmaceutyce, perfumerii i kulinariach.
Jako przyprawę o cytrynowym aromacie melisę dodaje się do sosów, mięs, omletów, mleka, likierów i koktajli. Suszoną melisę dodaje się do herbaty, kompotu, piwa, używa się jej jako składnika przypraw.
Tradycyjnie melisa uważana jest za najlepszy roślinny środek uspokajający, pomagający w zaburzeniach nerwowych. Obniża ciśnienie, ma właściwości bakteriobójcze i immunomodulujące. Melisa wspomaga w przewlekłych chorobach układu pokarmowego i wzdęciach.
Melisą płucze się usta przy bólu zęba i paradontozie, w postaci okładów łagodzi ataki reumatyzmu, dezynfekuje wrzody i czyraki.
Melisa oraz jej olejek eteryczny zawierają:
- Apigenin - flawonoid, zdolny do blokowania wzrostu nowotworów. Zapobiega wzrostowi naczyń włosowatych zasilających guzy. Nie powoduje efektów ubocznych, znajduje się w składzie leków przeciwwirusowych stosowanych w przypadku HIV. Antyoksydant. Wzmacnia naczynia krwionośne i kapilary, ma działanie obniżające poziom glukozy, poprawia metabolizm.
- Luteolina - flawonoid, substancja przeciwzapalna, antyoksydant.
- Monoterpeny.
- Cytral - środek antyseptyczny i przeciwzapalny, źródło witaminy A, obniża ciśnienie.
- Kwas rozmarynowy - substancja przeciwzapalna, antyalergen, zmniejsza wpływ promieniowania, chroni przed promieniami UV.
- Kwas kawowy - substancja przeciwnowotworowa, wiąże wolne rodniki.
- Kwas chlorogenowy - potężny antyoksydant, ma działanie antymutaogenne, przeciwdrobnoustrojowe i przeciwwirusowe.
- Kwas ferulowy - podobny do kurkuminy, silny antyoksydant, neutralizuje wolne rodniki, nawilża skórę i zwiększa jej elastyczność, walczy z biostarzeniem skóry, chroni przed promieniami UV. Stymuluje produkcję kolagenu. Ma właściwości przeciwalergiczne. Stymulator odporności. Wzmacnia naczynia krwionośne.
- Kwas salicylowy - silna substancja przeciwzapalna, fitohormon, baza do produkcji leków, maści na trądzik (robię sobie z trądziku maść salicylową + kilka tabletek erytromycyny), antyseptyk, środek przeciwgruźliczy.
- Kwasy fenokarboksylowe: kwas gentyzynowy, salicylowy, p-hydroksybenzoesowy, wanilinowy, syrynowy, protokatechowy.
- Kwas urzylowy - substancja przeciwzapalna, przeciwnowotworowa i antymikrobowa. Zapobiega nowotworom skóry i powstawaniu guzów.
Melisa jest bogata w karotenoidy, witaminy: PP, B9, B6, A, B1, B2, C, makroelementy: potas, wapń, magnez, oraz mikroelementy: żelazo, mangan, miedź, cynk, chrom, selen, molibden, wanad, nikiel. Dzięki unikalnemu składowi chemicznemu melisa ceniona jest w medycynie .
Melisa rośnie bez problemów w doniczce na parapecie, można ją uprawiać nawet z nasion.