Nie zawsze mamy to szczęście, by dostać gotowy ogród, który można od razu zasadzić. Moi rodzice również nie mieli tego szczęścia – odziedziczyli działkę, która była porzucona przez jakieś dziesięć lat. Na środku działki stał słup wysokiego napięcia, w pobliżu znajdowały się kopce mrówek. Gleba – ciężka gliniasta. Jak oczyścić działkę? Od czego zacząć?
Istnieje kilka popularnych scenariuszy na oczyszczanie działki. Wybór metody zależy w dużej mierze od czasu, jaki jesteście gotowi poświęcić na to zadanie, oraz od środków finansowych, jakie możecie przeznaczyć. W każdym przypadku pośpiech jest jednak rzadko wskazany. Każdy z poniższych punktów będzie szczegółowo omówiony w osobnym artykule – sama dopiero zgłębiam tę tematykę, aby pomóc rodzicom oczyścić działkę i założyć ogród.
Etapy oczyszczania działki
Usunięcie trawy i suchych roślin. Jeśli trawa przerasta wasz wzrost, warto najpierw ją wykosić. Pozwoli wam to łatwiej rozeznać się w ukształtowaniu terenu, zdecydować, które drzewa należy wyciąć, a które zostawić, i zobaczyć pobliskie działki sąsiadów. Różne metody walki z chwastami i młodymi odrostami zostaną omówione w kolejnym artykule.
Usuwanie drzew i pniaków . Warto upewnić się, czy potrzebne jest pozwolenie na wycinkę, odpowiedni dokument czy przepustka. Szczególnie dotyczy to działek znajdujących się w granicach miasta.
Planowanie i wykopywanie studni lub wiercenie odwiertów. W ogrodach działkowych często zdarza się, że woda nawadniająca dostępna jest w określonych godzinach czy dniach, lecz jest to raczej wyjątek. Dlatego o wodę trzeba zadbać zawczasu. Warto podpatrzeć, jak rozwiązali to sąsiedzi.
Jako tymczasowy krok, można posadzić ziemniaki prosto w skoszonej trawie. O takiej metodzie również napiszę. Na nieużytkach dobrze radzi sobie kapusta, której trawy nie przeszkadzają.
Wyrównanie terenu działki, ręcznie, za pomocą traktora z pługiem, buldożera lub glebogryzarki. Należy usunąć korzenie chwastów. Często zdarza się, że traktor przewraca warstwę urodzajną na dół, a na wierzchu pozostaje piasek i glina. Głębokość orki nie powinna przekraczać 30 cm – dostosujcie ją do charakteru swojej gleby. Po użyciu ciężkiego sprzętu ziemia wymaga dalszej pracy, na przykład z użyciem glebogryzarki.
Budowa domku ogrodowego i szamba. Miejsce na altanę czy domek ogrodowy należy zaplanować przed ostatecznym wyrównaniem gleby, już po wstępnym oczyszczeniu działki. Budowa, nawet niewielkiego składzika, w sposób nieunikniony wpłynie na grunt – sprzęt dowiezie materiały budowlane, być może dźwig przywiezie kontener-altanę (wyprzedzam fakty, ale planuję napisać też artykuł o budowlach ogrodowych). Materiały budowlane i odpady również będą musiały gdzieś leżeć, po działce będą chodzić ludzie. Warto narysować plan działki, wyciąć z papieru kwadrat reprezentujący dom czy altanę i próbować różnych lokalizacji, uwzględniając światło i cień (w każdym przypadku trzeba przygotować schemat oświetlenia działki), kierunek wiatru oraz ewentualną studnię czy odwiert. Na wczesnych etapach warto też zastanowić się nad elektrycznością, jeszcze przed budową domku.
Oranie ziemi i wysiew roślin poplonowych, takich jak facelia, owies, łubin czy gorczyca. Można wykorzystywać mieszanki różnych roślin. Oranie, na przykład glebogryzarką, najlepiej przeprowadzić na wcześniej przygotowanej glebie. Obróbka nieużytków glebogryzarką jest trudna i czasochłonna – korzenie nawijają się, sprzęt się blokuje, a praca wymaga dużego wysiłku fizycznego. Glebogryzarka dobrze radzi sobie z wilgotną wiosenną ziemią, a przed pracą należy skosić trawy.
Koniczyna czerwona
Scenariusz pracy z nieużytkami oparty na doświadczeniach użytkownika Forumhouse:
- Orka za pomocą glebogryzarki Tarpan.
- Usunięcie większych odpadów i korzeni przy pomocy grabi.
- Obróbka wykańczająca grabiami i wyrównanie ziemi. Autor dostosował grabie do swoich 30 arów – zespawał trzy grabie, tworząc narzędzie o szerokości 1 metra. Grabie stały się cięższe, co zmniejszyło wysiłek podczas pracy.
Porady od doświadczonych ogrodników
- Ogrodnik zarządzający drugą działką: “Chodzę, poznaję sąsiadów, pytam o glebę i wodę gruntową; ile obręczy ma studnia, czy można spróbować wody. Warto obejrzeć system drenażowy, kanały i zapytać, czy na wiosnę teren zalewa woda.”
- “Elektryczności i studni nie odkładalibyśmy na później, tylko umieścili te sprawy na czele listy.”
- “Warto opracować schemat oświetlenia działki z uwzględnieniem ogrodzeń i budowli, aby uniknąć późniejszego przesadzania roślin.”
- “Już na etapie zakupu ziemi dostosujcie plany do swoich sił fizycznych i możliwości finansowych.”
- “Kupujcie tylko wysokiej jakości narzędzia ogrodowe, ponieważ złe narzędzia mogą kosztować was znacznie więcej sił i nerwów niż różnica w cenie. Praca w ogrodzie powinna sprawiać przyjemność, a nie odbierać zdrowie.”
- “Nie pozwalajcie niepożądanym drzewom rosnąć i wzmacniać się, ani chwastom kwitnąć.”
- “Siana lepiej nie palić, ale wykorzystać je do produkcji kompostu.”
Jeśli dokładnie wiecie, ile piasku i ziemi do podsypywania będzie potrzebne - możecie je od razu zamówić, ale składować w stercie na geowłókninie i starannie przykryć czarną folią.
Ogrodzenie. Większość początkujących ogrodników lekceważy dobre ogrodzenie jako zbędny wydatek, a i tak w końcu je stawia, wcześniej czy później. Więc na etapie zagospodarowywania nieużytków to idealny czas na wykonanie ogrodzenia, bo później będziecie musieli przesadzać młode krzewy i drzewa, a grządki mogą zostać zadeptane.
Do zagospodarowania nieużytków i oczyszczenia działki potrzebny jest choćby minimalny zestaw własnych narzędzi: piła ogrodowa, podkaszarka, sekator do gałęzi, toporek, płaski sekator. Pomyślcie o alternatywie dla spalania odpadów ogrodowych - rozdrabniarce ogrodowej. W trakcie oczyszczania działki stopniowo będzie dojrzewał kompost w kompostowniku.
