Po tym, jak ustaliliśmy daty siewu za pomocą wykresu prognoz przymrozków i zakupiliśmy nasiona, nadszedł czas na przygotowanie gleby i doniczek dla naszych sadzonek.
Gleba dla sadzonek
Najlepsza gleba do kiełkowania nasion wcale nie przypomina gleby. Nie zrozumcie mnie źle, ziemia ogrodowa to świetne źródło minerałów, materii organicznej i mikroorganizmów… Ale nie jest to najlepszy materiał do kiełkowania nasion w pomieszczeniach. Wybór podłoża do wysiewu nasion to jedno z najbardziej kontrowersyjnych zagadnień, a ja przedstawię swoje argumenty przemawiające za mieszankami — decyzja należy do Was.
Dlaczego mieszanki są lepsze od ziemi ogrodowej?
Mieszanki dla sadzonek mają jedną niezaprzeczalną zaletę — są sterylne. Dezynfekcja ziemi ogrodowej nie należy do najprzyjemniejszych czynności. Wiem to z własnego doświadczenia. Jest to nie tylko pracochłonny i brudny proces, ale również nie daje stuprocentowej gwarancji sukcesu. Przyznam się, że kiedyś natrafiłam na pomysł wykorzystania ziemi z lasu liściastego. Efekt? Wszystko, co wykiełkowało, “zginęło w męczarniach” z powodu nicieni i pleśni, z którymi nie mogłam sobie poradzić. A tak poza tym — rzeczywiście żyzna ziemia.
Gotowa mieszanka czy własnoręcznie przygotowana?
Gotową mieszankę dla sadzonek można kupić praktycznie w każdym sklepie ogrodniczym. Jeśli jednak w Waszym centrum ogrodniczym są dostępne włókno kokosowe lub torf, perlit i wermikulit , przeliczcie koszty w porównaniu z gotową mieszanką. Pakowane mieszanki nie powinny zawierać ziemi leśnej (a właściwie, odpadu szklarniowego).
Dobra mieszanka początkowa powinna zawierać następujące składniki w proporcjach:
- 2 części torfu lub substratu kokosowego (włókno kokosowe, torf kokosowy) — aby utrzymać wilgoć.
- 2 części przesianego gotowego kompostu, wermikompostu. Ten składnik nie jest obowiązkowy, ponieważ do pierwszego przesadzania roślina czerpie substancje odżywcze z nasion. Kompost nie jest sterylny i często zawiera nasiona różnych roślin, więc zamiast pomidorów (albo razem z nimi) mogą wyrosnąć mlecze.
- 1 część perlitu dla rozluźnienia mieszanki i regulowania wilgotności.
- 1 część wermikulitu dla drenażu, zatrzymywania składników odżywczych i wilgoci oraz przepuszczalności.
- Jeżeli używacie torfu, trzeba zneutralizować jego kwasowość za pomocą wapna — szczypta na litr torfu. Piasek może być zamiennikiem perlitu lub wermikulitu.
Ryzyko związane z ziemią ogrodową może kosztować Was 90% całego siewu, nawet po jej sterylizacji. Pozorna oszczędność na garstce przetrwałych roślin, które przeszły naturalną selekcję, jest wątpliwa. Początkujących ogrodników zachęcam, by na start wybrali mieszankę. Być może warto stosować mieszankę z ziemią ogrodową przy pierwszym przesadzaniu, gdy sadzonki wypuszczą pierwsze prawdziwe liście. W tym okresie kończą się składniki odżywcze zawarte w nasieniu (konieczne będzie podanie pierwszego nawozu ), a korzenie przerastają małe pojemniki. Mieszanka z ziemią ogrodową może stanowić swego rodzaju “hartowanie” i przygotowanie do przesadzania w otwarty grunt.
Czy istnieje alternatywa dla gleby?
Czysty torf, włókno kokosowe, waty mineralne, materiały hydroponiczne, perlit, wermikulit — to kilka z najczęściej dyskutowanych alternatyw dla ziemi ogrodowej. Każdy z tych substratów ma swoje zastosowanie i powinien być omawiany osobno, z odwołaniem do badań naukowych. Postaram się to przedstawić w kolejnych artykułach.
W skrócie wspomnę o tabletkach torfowych (lub kokosowych). Coraz popularniejszy sposób na kiełkowanie, a nawet hodowanie sadzonek aż do czasu przesadzenia do gruntu, z kilkoma zaletami i wadami:
- Najprostszy i względnie czysty sposób na wysiew.
- Trudno “przelać” sadzonki — woda szybko spływa przez luźny torf i nie “staje”, jak to się dzieje w plastikowych pojemnikach.
- Tabletki torfowe nie mają terminu ważności, co pozwala zaoszczędzić przy zakupach hurtowych.
- Koszty są akceptowalne dla ogrodniczego hobby.
Wady tabletek torfowych:
- Torf wysycha szybciej niż gleba, wymaga więc większej uwagi przy nawadnianiu sadzonek.
- Siatka okalająca torf nie u każdego producenta jest biodegradowalna i może później “wychodzić” w ogrodzie podczas kopania lub pielenia.
- Substrat jest pozbawiony składników odżywczych i po wykiełkowaniu nasion wymagane jest podawanie nawozów.
- Zbyt duża ilość tlenu w torfie i włóknie kokosowym może działać hamująco na rośliny (jak wolny rodnik, z którym delikatne siewki muszą walczyć. Więcej szczegółów w artykule o podłożu kokosowym).
- Dezynfekcja tabletek torfowych i podłoży za pomocą preparatów biologicznych z Bacillus subtilis lub Trichoderma jest tak samo konieczna, jak w przypadku gleby ogrodowej.
Nawilżone tabletki torfowe
Kubeczki, doniczki, pojemniki, tace na rozsady
Tradycyjne doniczki na rozsady zawsze będą niezastąpione, szczególnie teraz, gdy można kupić bardzo lekkie pojemniki o ergonomicznym kształcie, wykonane z cienkiego, elastycznego i nieprzezroczystego materiału, takiego jak węgiel spożywczy.
Kupowane tacki (kasetki) z podstawką i mini-szklarniami są bardzo wygodne do kiełkowania, ale nie do przesadzania. W tackach z połączonymi komorami trudno jest kontrolować rozprzestrzenianie się szkodników i chorób.
Kupowane kubeczki kartonowe mają dwie wady: wewnętrzna powierzchnia pokryta jest cienką, nieprzepuszczalną folią i druga wada wszystkich kubeczków - stożek ścięty, przez co przestrzeń podstawki jest wykorzystywana nieracjonalnie. Plastikowych kubeczków w ogóle nie lubię - w przezroczystych rosną glony, gleba „poci się”, łatwo przelać siewki.
Bardziej podobają mi się własnoręcznie wykonane kubeczki gazetowe na podstawkach. Łatwo regulować ich rozmiar i wilgotność, przesadzać rośliny - szczególnie wygodne są właśnie kubeczki wykonane z gazet lub papieru kraftowego. Chociaż przez całe życie obserwowałam, jak dziadek magazynował setki plastikowych kubeczków i był z nich całkowicie zadowolony. Ale jeśli plastikowe kubeczki Tobie nie odpowiadają - czytaj dalej.
Origami doniczka do rozsady
Kubeczki do rozsady z gazet można zrobić na wiele różnych sposobów. Poniżej dwa filmy instruktażowe, jak zrobić kubeczek z papieru samodzielnie.
Nowoczesne farby drukarskie nie są toksyczne!
https://www.youtube.com/watch?time _continue=9&v=7dlGQP81yfo
Kilka tutoriali na temat wykonania doniczek z gazet i kartonowych tulejek po papierze toaletowym:
Sakiewki z włókniny (spanbond) - to kolejny świetny i tani sposób na przygotowanie „pojemników” do rozsady. Za kilka dni będę robić takie i dodam relację, a oryginały można znaleźć na stronie internetowej oraz na kanale YouTube Procvetok.
„Ślimaki” z piankowego podkładu pod panele są obecnie szczytem popularności dzięki vlogerom z YouTube, ale radzę unikać materiałów, które nie są przeznaczone do kontaktu z wodą.
Przesadzanie roślin do większych pojemników lub do gruntu można przeprowadzać bezpośrednio w gazetowej doniczce, papier bardzo szybko rozłoży się w glebie. W ostatnich latach farby drukarskie są uznawane za nietoksyczny produkt do recyklingu, ale gazety zawsze można zastąpić dowolnym chłonnym papierem.
Gdy uporasz się z podłożem i doniczkami, kolejny krok to wysiew i odpowiednia pielęgnacja siewek.
