Planujesz swój pierwszy sezon ogrodniczy? Gratulacje! To ważne przedsięwzięcie! Zdrowy i obfity plon zaczyna się od udanego siewu nasion na rozsadę.
Istnieje kilka czynników, które znacząco wpływają na jakość rozsady i jej powodzenie w uprawie. Być może moje uwagi okażą się przydatne dla początkujących.
Kiedy siać? Kierujemy się strefą klimatyczną i datami przymrozków
Kupując nasiona w sklepach internetowych, należy zwrócić uwagę na polecaną strefę klimatyczną . Obecnie bardzo popularne są zakupy nasion z Chin, ale często kończą się one niepowodzeniem – rośliny po prostu nie przystosowują się do lokalnych warunków klimatycznych.
Dwa najważniejsze narzędzia do określenia daty siewu to strefy mrozoodporności roślin oraz daty pierwszych i ostatnich przymrozków, które definiują okres wegetacyjny roślin.
Okres wegetacyjny na Alasce trwa maksymalnie 3 miesiące, to strefy mrozoodporności od 1 do 3, natomiast w strefach od 7 do 10 ludzie mogą uprawiać praktycznie wszystko przez cały rok.
Podczas gdy dla roślin wieloletnich te daty mają niewielkie znaczenie, to dla roślin jednorocznych są one kluczowe: niektóre można siać przed ostatnimi przewidywanymi datami przymrozków, inne już po ich zakończeniu.
O mapach klimatycznych pisałam w artykule Strefy mrozoodporności: co, gdzie i kiedy będziemy sadzić? . O drugim narzędziu opowiem dalej.
Jak ustalić spodziewaną datę pierwszych i ostatnich przymrozków
Korzystne daty siewu nasion prognozowane są w specjalnych kalendarzach i wykresach opartych na licznych algorytmach, które nie zawsze mają ścisłe naukowe podstawy. Moim zdaniem szczególnie ważna jest prognoza dotycząca ostatnich przymrozków. Prognozowaną datę ostatnich przymrozków można znaleźć na stronie plantmaps.com . Wystarczy wybrać swój kraj z listy, wskazać region, a następnie po prawej stronie kliknąć Interactive Map of Last Frost Dates i wyszukać odpowiedni region, np. Sevastopol’ Last Frost: Mar. 21 - Mar. 31. Na poniższych ilustracjach przedstawiono przykładowe kroki.
Na tej stronie można dowiedzieć się, w której strefie klimatycznej się znajdujemy, poznać daty pierwszych i ostatnich przymrozków, a także najwyższą i najniższą temperaturę zanotowaną w danym regionie. Istnieją zapewne również podobne polskojęzyczne zasoby z takimi prognozami.
W różnych źródłach prognozowane daty mogą się nieco różnić. Wybierz średnią datę jako punkt wyjściowy. Jeśli zna się mniej więcej prognozy, nie trzeba obawiać się zasiania jesiennego ogrodu (szpinak, brokuły, czosnek na zieleninę…) ani zbyt wczesnego zebrania dyni, która jeszcze nie dojrzała.
2. Stwórz harmonogram siewu nasion. Bardzo wygodne jest utworzenie tabelki z następującymi danymi: nazwa rośliny, liczba sadzonek, data siewu, data kiełkowania, data przesadzania, data sadzenia do gruntu. Na opakowaniu nasion prawie zawsze znajdują się instrukcje, kiedy siać w pomieszczeniu i kiedy przesadzać na otwartą przestrzeń.
Jakość i świeżość materiału siewnego
Świeżość nasion ma ogromne znaczenie dla większości roślin uprawnych. Sprawdzaj datę na opakowaniu – wybieraj te nie starsze niż półtora-dwa lata. Jakość nasion nie ustępuje znaczeniem ich świeżości. Jeśli masz wątpliwości, czy warto kupować nasiona wysokiej jakości, przeprowadź eksperyment: kup najtańsze opakowanie nasion danego gatunku w supermarkecie oraz takie same nasiona w firmie zajmującej się hodowlą i produkcją. Porównaj nasiona pod względem wielkości, koloru, jednorodności i obecności resztek. Wykonaj test kiełkowania na wilgotnej gazie. Przez 3 lata uprawy na parapecie nigdy nie żałowałam niewielkiej dopłaty za nasiona wysokiej jakości.
Przestrzeganie zaleceń producenta
Nie ignoruj instrukcji na opakowaniu. Większość zaleceń zawartych na opakowaniach to minimalne wymagania, które trzeba spełnić, aby siew nasion na rozsadę był udany: głębokość i odstępy siewu, wymagania dotyczące podlewania, światła, czas kiełkowania, kiedy i w jakiej strefie uprawiać. Niektórzy producenci podają również temperaturę kiełkowania, czas przesadzania, a nawet przerzedzania sadzonek.
Kilka ogólnych zasad poprawnego siewu
Niektóre rośliny, takie jak marchew, szpinak, sałata, kukurydza, buraki, rzodkiewka, fasola, groszek, należy siać bezpośrednio do gruntu, ponieważ źle znoszą przesadzanie i nie odniosą większych korzyści z wczesnego siewu. W strefach klimatycznych z krótkim okresem ciepła nie można się obejść bez rozsady dosłownie wszystkiego (z wyjątkiem, być może, pietruszki i kopru), dlatego rozwiązaniem mogą być biodegradowalne pojemniki. Obecnie prawie wszędzie można kupić doniczki z papier-mâché na rozsadę albo torfowe pojemniki, w których można sadzonki wysadzać bezpośrednio do gruntu.
Kolejne kroki: ziemia do rozsady i pojemniki .
