Pencere kenarında salatalık yetiştirmek, özellikle saksıda veya kapta yetiştirme için en kolay sebzelerden biri değildir. Ancak doğru çeşidi seçip düzenli bakım sağlarsanız, evde salatalık yetiştirmeye ilk denemenizde bile küçük bir hasat elde edebilirsiniz.
Pencere Kenarı ve Balkon İçin Salatalık Çeşitleri
Salatalıklar yetiştirme tipine göre sınıflandırılır: seraya uygun ve açık alana uygun. Ayrıca çok yüksek yetişen ve “omurga” denilen türler de vardır, ancak bunlar bize hiç uygun değildir. Seçiminizi seraya uygun çeşitlerle sınırlayın. Çoğu zaman bunların tozlaşmaya ihtiyacı olmaz ve orta büyüklükte iyi verim sağlarlar.
Kustovoy, Rodničok, Kornison, Malyş, Malyutka, Korotyşka, Malyşok, NK-mini, Balkonny, Kolibri gibi ticari isimlerle, yan dallar ve sürgünler çok az veren, zayıf dallanan çeşitleri tanıyabilirsiniz.
Salatalık bitkileri oldukça dekoratiftir ve iyi yetişme koşulları sağlandığında birçok meyve verirler. Genelde bu çeşitler erken olgunlaşır ve meyvelerini meyve verme dönemi boyunca, genellikle ilk 3 haftada sunar. Bu, kapalı ortamda genellikle zararlılardan koruma gerekmediği için önemli bir avantajdır—hastalıkların yayılması için yeterli zaman olmaz.
Salatalık çeşitleri ve hibritleri konusunda çok bilgili değilim ve on kez yanılıyor olabilirim; ancak makale hazırlığı sırasında yaptığım araştırmalarda gördüm ki, hem küçük meyveli hem de kompakt yapılı (küçük boyutlu) salatalıkların hepsi F1 hibritleridir. Yani bu türlerin tohumlarını toplayamazsınız, ancak bitkiler verimli, hastalıklara ve olumsuz koşullara dayanıklı olup paket üzerinde belirtilen boyut ve dal yapısına sahip olmayı vaat ederler.
Salatalık Ekimi
- Yukarıda önerdiğimiz çeşitler, 2 litrelik çiçek saksılarında veya birkaç bitkiyi barındıracak çiçek kaplarında oldukça iyi yetişir. Yabancı bir blogda, cüce bitkilerin 1 litrelik bir saksıda da iyi büyüdüğünü gördüm, ancak bunu denemeye cesaret edemezdim.
- Gündüz sıcaklıkları 22-24 dereceye ulaştığında ve gece 15 derecenin altına düşmediğinde ekim yapabilirsiniz. Başka bir deyişle, geç sonbaharda da ekim yapabilirsiniz; ancak bitkiye sabit bir ek aydınlatma sağlarsanız. En iyisi, ilkbaharı beklemektir.
- Salatalık, toprağa karşı oldukça hassastır. Toprak karışımını şu şekilde hazırlamanız tavsiye edilir: 1\1 kil, torf, gübre ve tamamen çürümüş ahır gübresi. Hazır aldığınız toprağa gübre karıştırabilirsiniz—oranı 1\1 olacak şekilde. Bir tutam kireç de ekleyebilirsiniz, ancak bir saksıya sadece küçük bir tutam eklemeniz yeterlidir.
- Ekmeden önce toprağı nemlendirin, saksının dibine küçük bir drenaj tabakası koyun.
- Salatalık tohumlarını doğrudan büyük saksılara, ya da fide yetiştirmek için kullanılan torf kaplarına veya yumurta kabuklarına ekebilirsiniz. Filizlerde ilk gerçek yapraklar belirince yumurta kabuğu ile birlikte saksıya dikilebilir.
- Tohumları ekmeden önce potasyum permanganatla dezenfekte etmek önerilir, ancak hastalık tohumsu zarının altında bulunuyorsa bu dezenfeksiyon faydasız olur. Tohumları, potasyum permanganatın koyu pembe bir çözeltisinde yaklaşık 15 dakika bekletin. Potasyum permanganat yerine, %2-3 oranında hidrojen peroksit (5-7 dakika bekletme) veya fitosporin kullanılabilir.
- Tohumların kurumasını bekleyin.
- Tohumları 1 cm derinliğe ekin, toprağı sulayın ve üzerini bir plastik torba ile kapatarak ilk filizleri bekleyin. Havalandırmayı ihmal etmeyin ve toprağın nem seviyesini takip edin.
- Filizler ortaya çıkar çıkmaz, fideleri en güneşli yere koyun, ancak en sıcak saatlerde gölgelendirme yapın, böylece yanmalarını önleyin.
- Filizler 2 haftalık olduğunda, oldukça seyreltilmiş bir gübre uygulayabilirsiniz.
- Salatalıklar neme bayılır. İki günde bir bolca sulama yapın veya en sıcak günlerde sabah veya akşam sulama yapın. Sulama için saksının alt tabağını kullanabilirsiniz. Salatalıklar sabah ve akşam doğrudan güneş ışığı almadıklarında yapılan yaprak püskürtmeyi de sever. Bu uygulama, örümcek akarı gibi zararlılardan da koruyabilir.
Salatalıkların Bağlanışı
Sapların görsel olarak güzel kalması ve meyvenin ağırlığını taşımalarına yardımcı olmak için, sapları bir desteğe veya kafese bağlamalısınız. Ana sapı sabitleyin, yan dallar ise istedikleri yere sarılabilir. Çiçek ve meyveleri engelleyen kısır dalları kesebilirsiniz.
Hasat
Meyvelerin fazla büyümesine ve aşırı olgunlaşmasına izin vermeden toplayın. Ne kadar erken hasat ederseniz, yeni meyveler o kadar hızlı oluşur. İlk hasadınızı, çeşide ve hava durumuna bağlı olarak, 7-8 hafta içinde alabilirsiniz.
Ellerim henüz salatalıklara ulaşmadı, ancak birkaç domates fidesi ikinci sezonunu çoktan açtı, pencere kenarında kışı başarıyla geçirdikten sonra . Sürgünlerden çiçek açmaya devam ediyorlar.