Bitki Dikimi: Yeni Başlayanlar İçin Rehber

Bitkilerin periyodik olarak dikilmesi gereklidir. Hızlı ve orta büyüyen türler için bu işlemi ihmal etmek, bitkinizin bağışıklığını ciddi şekilde zayıflatabilir, beslenmesini ve nefes almasını engelleyebilir. Ayrıca, zamanında yapılan bir dikim, patlayan bir saksıyı veya pencere kenarını kaplayan fazla büyümüş bir bitkiyi toparlamaktan çok daha kolaydır. Saksıya yapışıp kalmış köklerin çıkarılma çilesini önler.

Sorun No. 1: Aşırı Büyüyen Kökler

Asıl sorun, saksının çevresini saran ince köklerin aşırı büyümesidir. Birbirine karışmış kök yumakları, suyun geri teptiği hidrofobik bir sünger haline gelir. Bitkiyi her gün sulasanız bile, kökler yeterince nem ve besin alamaz.

Bu durumla nasıl başa çıkılır? Saksıdan dikkatlice çıkardıktan sonra, kökleri çevrelerinden ve bitkinin tabanından bir miktar kesin. Kök yumaklarının üçte birine kadar olan kısmını rahatlıkla çıkarabilirsiniz. Ölü kök tellerini ve toprak kalıntılarını yavaşça temizleyin. Daha sonra, oda sıcaklığında bekletilmiş veya yağmur suyuna 1-2 dakika batırın; bu, hava kabarcıklarının köklerden çıkmasını ve bitkinin suyu daha iyi emip toprağa tutunmasını sağlar.

Bitki Dikiminin Gerekli Olduğu Durumlar Nelerdir?

Toprak hızla kuruyor ve nemini tutmuyor.
Kökler saksının üst kısmında veya drenaj deliklerinden dışarı çıkıyor.
Saksı “şişmiş” gibi görünüyor.
Bitki saksıya sığmamış ve devrilmeye başlamış.
Bitki büyümede yavaşlamış veya artık büyümüyor.
Son dikim işlemi 18 aydan daha uzun süre önce yapılmış.

Bitki Dikiminden Önce Ne Yapılmalı?

Önceden yeterince sulayın. Dikimden bir-iki gün önce, bitkiyi iyice sulamanız önemlidir. Nemli topraktan bitkiyi çıkarmak daha kolaydır ve hassas köklere zarar verme olasılığını azaltır.
Saksıyı hazırlayın. Yeni saksıyı kullanmadan önce, bir boy daha büyük olmasına dikkat edin. Çok büyük bir saksıya geçmek cazip gelse de, gereğinden fazla kök büyümesine yol açabilir ve yapraklar ile çiçeklerin kalitesini düşürebilir. Bazı bitkiler için fazla toprak zararlı olabilir ve köklerin çürümesine neden olabilir. Daha önce kullanılan bir saksıyı iyice dezenfekte edin, yeni bir saksıyı ise sabunla yıkayın. Drenaj delikleri çok büyükse, bir parça ince ağ ile kapatın.
Drenaj konusu. Araştırmalar, drenaj katmanlarının toprağı daha iyi süzmesini sağlamadığını ve birçok drenaj deliği olan bir saksının daha etkili olduğunu öne sürüyor. Taşlar sadece saksıda sınırlı alanı azaltır. Yine de geleneksel olarak biraz kırık tuğla kullanırım. Hazır kil taşı, kırık tuğla, strafor parçaları, mantar bardak altlıkları, kırık tabak parçaları, çakıl taşları, granit taşları gibi malzemeler uygundur. Sokaktan getirilen drenaj malzemelerini dezenfekte etmeyi unutmayın.
Toprağı hazırlayın. Paketlenmiş birçok toprak karışımı, depolama sırasında kurumuş olabileceğinden veya kalitesi düşük olduğundan suyu emme konusunda zayıftır. Ancak, satın alınan topraktan iyi bir karışım hazırlayabilirsiniz: Öncelikle toprağı dezenfekte edin , ardından hafifçe nemlendirin (2-3 damla B1 vitamini ekleyebilirsiniz), perlit ve vermikülit ilave edin (hazır karışımda yoksa), biraz kül ekleyin. Dikimden önce toprağın nemlendirilmesi, köklerin iyi bir temas sağlamasını kolaylaştırır.
Uygun koşulları sağlayın. Oda sıcak ve orta derecede nemli olmalıdır. Nisan ayından önce planlı dikimlerden kaçının ve güneşli, sıcak günleri ve büyüyen Ay evresini dikkate alın. Bitkinin cereyandan ve doğrudan güneş ışığından uzak bir yerde tutulmasını sağlayın.

Nasıl Dikim Yapılır?

Bu videoyu izleyin. Videoda bir profesyonelin bonsai bir bitkiyi yeni saksıya dikerken kökleri nasıl kestiğini göreceksiniz. Yazar, köklerin çoğunun bitki tarafından “yedek” olarak büyütüldüğünü ve bu köklerin kesilmesinin yaprak büyümesini teşvik ettiğini söylüyor.

Saksıyı, hazırladığınız toprakla üçte ikisi dolacak şekilde doldurun ve bitki için bir yuva bırakın.
Bitkiyi eski saksıdan çıkarın. Saksıyı ters çevirip sapını parmaklarınızla tutarak dikkatlice çıkarın. Esnek bir saksı kullanıyorsanız, kenarlarını hafifçe sıkın ve saksıyı çıkarın. Seramik saksıdan bitkiyi çıkarmak daha karmaşık olabilir: Saksının iç yüzeyine bıçakla bir tur atın ya da küçük bir spatula kullanarak kök yumağını kaldırın.
Kökleri dikkatlice inceleyip ölü veya çürümüş olanları temizleyin.
Kök toprağını gevşetin: Kök toprağını “masaj yapar gibi” yumuşatarak eski toprağın dökülmesini sağlayın.
Eğer kökler saksının çevresini sarmaya başladıysa, hacminin üçte birine kadar budayın.
Kökleri 1-2 dakika boyunca suya daldırın.
Bitkiyi hazırladığınız deliğe yerleştirin. Sağlıklı ve büyük köklerin aşağıya doğru baktığından emin olun ve toprağı ekleyerek hafifçe sıkıştırın. Birkaç hafta içerisinde toprak çökecektir ve biraz daha toprak eklemeniz gerekebilir.
Toprağı sulayın, suyun drenaj deliklerinden geçmesini sağlayın. Saksıyı su dolu bir tablanın içinde bırakmayın - nemin tamamen akmasına izin verin. Bu ilk sulama, köklerin yeni toprakla iyi bir temas kurması için önemlidir.
Bitkiyi yaklaşık bir hafta boyunca gölgede bırakın. Gübrelemeye bir ay sonra başlayabilirsiniz - ilk zamanlarda taze topraktan alınan besin yeterli olacaktır.