Το θέμα των ιών φυτών είναι στην πραγματικότητα πολύ σοβαρό. Πριν αποκτήσω έναν μολυσμένο θάμνο γερανιού, δεν είχα σκεφτεί ότι οι ιοί καταλαμβάνουν τα πάντα - ακόμη και τους κήπους μας στο παράθυρο. Αλλά οι μικρές μας τραγωδίες, που σχετίζονται με την απώλεια ενός-δύο φυτών της συλλογής - είναι τίποτα, σε σύγκριση με χιλιάδες εκτάρια συγκομιδής που θα μπορούσαν να θρέψουν εκατομμύρια ανθρώπους στις πιο ευάλωτες χώρες.
Το άρρωστο γεράνι μου
Γνωρίζοντας τη φύση των ιών φυτών και τα βήματα πρόληψης της διάδοσής τους, μπορούμε όχι μόνο να διατηρήσουμε τα φυτά μας υγιή, αλλά και ίσως να μειώσουμε αυτή την καταστροφή σε κλίμακα των κοντινών ανθοπωλείων))) κι αυτό είναι ένα βήμα μπροστά!
Οι πιο επικίνδυνοι ιοί φυτών
Ανακάλυψα το αρχείο της ιολογίας DOI 10.1007 / s00705-014-2295-9 (2012), μια δεκάδα από τους πιο οικονομικά επικίνδυνους ικούς φυτών που προσβάλλουν όχι μόνο “ονόματα” φυτών:
- Ιός καπνιστικής μωσαϊκής (TMV)
- Ιός σπασίματος των τομάτων (TSWV)
- Ιός κίτρινου φύλλου τομάτας (TYLCV)
- Ιός μωσαϊκής αγγουριού (μόνο αγγούρια)(CMV)
- Ιός νεκρωτικών κηλίδων (INS)
- Ιός μωσαϊκής κουνουπιδιού (CaMV)
- Ιός μωσαϊκής αφρικανικής κασάβας (ACMV)
- Ιός μόλυνσης δαμάσκηνου (PPV)
- Ιός μωσαϊκής καύσωνος (BΜV)
- Ιός πατάτας X (PVX)
Δεν συμπεριλήφθηκε στους 10 κορυφαίους οι ιοί εσπεριδοειδών, η κίτρινη νάνος κριθάρι, ιός κατσάρωσης φύλλων.
Πώς φαίνεται ένα φυτό μολυσμένο από ιό;
Η ιογενής φύση της ασθένειας μπορεί να καθοριστεί από τις μη χαρακτηριστικές κηλίδες και ρίγες στα φύλλα και στα άνθη - μπορεί να υπάρχουν συγκεντρωμένοι κύκλοι, γραμμές, κηλίδες παλαιότερης ή πιο σκούρας απόχρωσης από τα υγιή χρώματα του φυτού, πλήρες κιτρίνισμα ή λεύκανση του φύλλου, παραμόρφωση των ανθέων και των φύλλων. Υπάρχει μια γενικά αποδεκτή κατηγοριοποίηση των ιών φυτών σε 3 τύπους: ιοί μωσαϊκής, ιοί κίτρινου φύλλου και ιοί νεκρωτικών κηλίδων.
Ιοί μωσαϊκής χρωματίζουν άνισα τα φύλλα και τα άνθη με λωρίδες, κηλίδες και δαχτυλίδια. παραμορφώνουν και ζαρώσουν το φύλλο. Το φυτό αναπτύσσεται αργά και ανθίζει ελάχιστα, με όλα τα σημάδια χλωρίου στα φύλλα.
Κίτρινος φύλλος εμποδίζει τη φωτοσύνθεση των φυτών, οπότε υποφέρουν από έλλειψη χλωροφύλλης, χάνουν την ελαστικότητα, κιτρινίζουν ή ξεθωριάζουν. Η κίτρινη φύλλου προσβάλλει τον ξυλώδη ιστό και το φλοέμα - το μεταφορικό σύστημα του φυτού. Ο ιός κίτρινου φύλλου διεγείρει την εμφάνιση μεγάλου αριθμού μπουμπουκιών, από τα οποία συχνά αναπτύσσονται στείρα παραμορφωμένα άνθη.
Τα κύρια συμπτώματα του ιού νεκρωτικών κηλίδων: “ανεμόμυλος” στα φύλλα και στα άνθη, μαρασμός, καθυστέρηση ανάπτυξης, υγρές, εισέχουσες κηλίδες στα φύλλα, ανοιχτόχρωμο χρώμα, συγκεντρωμένοι κύκλοι στα φύλλα και πολλές άλλες ενδείξεις που δείχνουν ότι στο φυτό “κάτι δεν πάει καλά” - μπορεί να είναι ιός, αλλά μπορεί επίσης να είναι μια εκατοντάδα άλλων πιθανών προβλημάτων. Τα συμπτώματα του ιού εξαρτώνται από το πότε το φυτό μολύνθηκε, την ηλικία του, τη φυσιολογική του κατάσταση, τις συνθήκες καλλιέργειας και πολλούς άλλους παράγοντες.
Ο ιός νεκρωτικών κηλίδων προσβάλλει όλο και περισσότερο διακοσμητικά φυτά: αφρικανική βιολέτα, κυκλάμινο, γεράνια, παιώνιες, πετούνιες, δράκαινες, αμαρίλλες, φλοξ, αστρές, παπαρούνες, αζαλέες, μπεγκόνιες, πρίμουλες, φούξιες, φασκόμηλο, γεράνια, υδραγγέιο, βαλσάμινες, κρίνοι, ναστούρτια και πολλά άλλα είδη.
Πώς αρρωσταίνουν τα φυτά;
Στο site της Αμερικάνικης Ένωσης Ορχιδεολόγων υπάρχει ένα περιεκτικό άρθρο για τους ιούς των ορχιδεών, όπου διάβασα μια απογοητευτική φράση - “Οι παλαιές ποικιλίες ορχιδεών είναι πιο πιθανό να έχουν προσβληθεί από ιό, και ορισμένες ποικιλίες υπάρχουν μόνο ως μολυσμένα δείγματα”…
Το 76% από τους γνωστούς ιούς των φυτών μεταφέρονται από έντομα - θερμοκηπιακούς εχθρούς, όπως είναι οι λευκές μύγες, οι αφίδες, οι θρίπες, οι κοκκοειδείς και οι ακάρεα. Τα έντομα συλλέγουν τον ιό από ένα φυτό, τον μεταφέρουν σε άλλο, κουβαλούν τον ιό στο DNA τους και τον μεταδίδουν στους απογόνους τους μαζί με το γενετικό υλικό.
Η εξάλειψη του θρίπα είναι εύκολη με το ίδιο το Actellic ή Actara, αλλά από τον ιό που αφήνει πίσω του στο φυτό δεν μπορείς να απαλλαγείς. Ακόμα και οι γενετικά τροποποιημένες ανθεκτικές υβριδικές ποικιλίες τελικά υποκύπτουν - ο ιός μεταλλάσσεται τουλάχιστον εξίσου αποτελεσματικά όσο και οι μικροβιολόγοι εργάζονται. Ο ιός διασπείρεται επίσης μέσω σπόρων, μοσχευμάτων, από το σακχαρο των φυτών, και μέσω κηπευτικών εργαλείων.
Ο ιός του μωσαϊκού σε συνθήκες σπιτιού διασπείρεται σπάνια με σπόρους και έντομα, κυρίως υπεύθυνο είναι το μολυσμένο κηπευτικό εργαλείο, τα βρώμικα χέρια (αγγίξατε ένα φύλλο σε μολυσμένο φυτό και μεταφέρατε μικροΐνες σε άλλο), οποιαδήποτε αντικείμενα που έρχονται σε επαφή. Στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, σε άρθρο για το καπνιστικό μωσαϊκό, υπάρχει προειδοποίηση ακόμα και για τους καπνιστές - η επαφή με καπνιστά προϊόντα μπορεί να οδηγήσει σε μόλυνση. Εκεί διαπίστωσα ότι ο ιός του καπνιστικού μωσαϊκού (που επηρεάζει όχι μόνο τον καπνό) επιβιώνει σε νεκρούς ιστούς μέχρι 50 χρόνια, χειμερινώνει εξαιρετικά.
Πώς να κάνετε ακριβή διάγνωση στο φυτό;
Η διάγνωση του ιού σε ένα φυτό δεν είναι εύκολη - τα συμπτώματα ενδέχεται να συγχέονται με μυκητιασικές και βακτηριακές λοιμώξεις και το αντίστροφο. Ο ιός μπορεί να μην εκδηλώνεται για κάποιο χρονικό διάστημα, αλλά με την πρώτη επαφή με το άγχος, το φυτό μετατρέπεται από φορέα σε άρρωστο. Οι μικροβιολόγοι σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες εργάζονται πάνω σε καθολικές γρήγορες δοκιμές για τον προσδιορισμό του είδους του ιού, αλλά η τιμή τέτοιων ανακαλύψεων δεν είναι προς το παρόν προσιτή για τους ερασιτέχνες καλλιεργητές λουλουδιών. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι δεν υπάρχει θεραπεία, ούτε η ακριβής διάγνωση αποκτά μεγάλη σημασία.
Υπάρχουν αμερικανικές δοκιμαστικές ταινίες, που έχουν αναπτυχθεί από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, για 4 βασικούς ιούς - 4 στελέχη του ιού του καπνιστικού μωσαϊκού, ιό στίγματο Τα φυτά, για τα οποία φροντίζουμε προσεκτικά, ανανεώνουμε τακτικά το χώμα και λιπαίνουμε, μπορούν να ζήσουν μια ευτυχισμένη φυτική “ζωή”, σχεδόν χωρίς να βιώνουν δυσκολίες. Πρέπει να καταβάλουμε μέγιστη προσπάθεια για να προστατεύσουμε τα λουλούδια από το άγχος, τις διακυμάνσεις θερμοκρασίας, τα ρεύματα, τα ηλιακά εγκαύματα ή την έλλειψη υπεριώδους ακτινοβολίας. Όλα αυτά είναι αρκετά δύσκολα στην πραγματική ζωή, γι’ αυτό αξίζει να τηρούμε τους “κανόνες ασφαλείας” κατά την φροντίδα και την απόκτηση ενός φυτού, προκειμένου να προστατεύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τον εαυτό μας και τη συλλογή μας από φυτικά ιούς.
